اخبار روز: www.iran-chabar.de
آدينه  ۱۱ اسفند ۱٣٨۵ -  ۲ مارس ۲۰۰۷

همانگونه که برخورد هرشی ولو کوچک برسطح آب موجب دگرگونی دروضعیت ساکن آب می شود، همان سان که کمترین صدا درهوا ایجاد ارتعاش و لرزه درفضای صامت آن می کند. درجامعه پویای انسانی به نحو بارزتری هرحرکت ولوکم دامنه می تواند موجب تغییرودست کم تاثیرپذیری جامعه ازآن موج گردد.
شاید دیرگاه است که درمیان پویشگران تاریخ و ترسیم گران تابلوهای مجازی ازرهیافت های مبارزاتی به ویژه آنانی که درکشاکش جدال زندگی دستخوش ناملایمات طاقت فرسا شدند ونیزکسانی که تنها به نظاره این حوادث نشسته یا هنوز درانتخاب راه آینده خود دچارحزم وتردیدند این پرسش مطرح است که ثمره آن همه کوشش ها و مبارزات و حاصل به مخاطره افکندن گران سنگ ترین سرمایه انسانی یعنی عمروزندگی چه شد؟ آیا درهیچ دوره تاریخ استبداد و بیدادگری ازدامن قدرت حاکم زدوده شد؟ آیا هرگزاین بهره کشی لجام گسیخته فرادستان ازفرودستان دنیا واین رنج بی پایان انسان های تهیدست ازسیمای شرمگین تاریخ محو شد؟ به نظر می رسد پاسخ به اینگونه پرسش ها درگرو نوع نگاه به حوادث تاریخ باشد. اگرحوادث را تنها دربرهه خاص زمانی ومکانی محصور سازیم. اگربپنداریم که شکست یک جنبش یا قیام ، جان باختن یک انسان مبارزیا تلاشی یک گروه وطیفی ازمبارزان به معنای پایان تاریخ است . آنگاه محقیم که به هرتلاش انسان برای تغییر سرنوشت وبه فرجام هرجنبش اجتماعی با دیده تردید نگاه کنیم. اما اگربه تاریخ چون زنجیره ای نگاه کنیم که کیفیت هرحلقه زمانی ، درشکل یابی حلقه های بعدی تاثیرگذاراست. دراین هنگام به پاسخ های دیگری می رسیم. اگرتصورکنیم با سقوط دولت مصدق آرزوی حاکمیت ملی برای همیشه برباد رفت. اگر خیال کنیم با جان باختن جزنی ها و حنیف نژاد ها پرونده مبارزه مختومه شد. اگرگمان کنیم با کشتارتابستان ۶۷ یا با فاجعه آفرینی کوی دانشگاه دیگرشاهد ظهور وحضورجنبش اجتماعی برای آزادی وعدالت نخواهیم بود. اگرفکرکنیم که جان باختن اکبرمحمدی به معنای محو حضوراکبردرفکروذهن جوانان ودانشجویان مبارزنیزخواهد بود. با این نوع نگاه حق داریم درهرنوع مبارزه وحرکت اجتماعی تردید روا داریم.
اما اگربا این نگاه حوادث را مرورکنیم که بطورمثال چنانچه جنبش ٨مارس درآمریکا سرکوب شد اما ثمره انعکاس تاریخی اش بازیابی حقوق زنان درجامعه آمریکایی گردید. این جنبش سرکوب شده گرچه درصورت ظاهربه ناکامی مقطعی بانیان آن انجامید اما پژواک آن درگوش زمان نه تنها عرصه اجتماعی آمریکا را دستخوش تغییرساخت بلکه درسراسرجهان منشا حرکت یا موجبی برای دستیابی زنان به حقوق پایمال شده آنان گردید.
اگربا این نگاه در نهضت ملی دکترمصدق تامل کنیم تصدیق می نماییم گرچه آن دولت نتوانست بیش ازسه سال عمرکند اما با سقوط آن دولت همه چیزبه پایان نرسید بلکه برجای ماندن الگویی که ماحصل آن تلاش بود موجبی گشت تا درهربرهه ایی راهگشای حاکمیت ملی باشد. وبا این نگاه گرچه دیگرجزنی ها ،خاوری ها، حنیف نژاد ها وسعید محسن ها نیستند اما نیرویی که حرکت آنان به تاریخ تزریق کرد اکسیری پایان ناپذیراست که درهربرهه می تواند انسان های خسته ازظلم را واداربه حرکت کند. گرچه فاجعه کوی دانشگاه بغض ناگشوده ای را دردل دانشجویان این آب وخاک سرمدی ساخت، گرچه پرپرشدن گل هایی چون عزت ابراهیم نژاد و اکبرمحمدی جای آنها را برای همیشه درجنبش دانشجویی خالی نمود ولی تردید نیست که یاد آن سروهای بلند درذهن هردانشجوی جدید الورودی می تواند از لحظه لحظه سکوت دانشگاه تلاطم فریاد بپاسازد. تامل دراین آثارحرکت های اجتماعی موید این مهم می باشد که اگرجنبش ها ومبارزات مردمی را نه دریک حلقه گسسته تاریخ بلکه درپیوند با حلقه های بعدی به داوری نشینیم آنگاه نه تنها اینگونه تلاش هارا ولو آنکه دریک برهه به ثمرننشیند بی حاصل تلقی نخواهیم کرد بلکه به نقش وتاثیرغیرقابل انکارآن حرکتها درهرجامعه اذعان خواهیم نمود.

محمد مسعود سلامتی
http://rozane۱.blogspot.com