اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۱۴ اسفند ۱٣٨۵ -  ۵ مارس ۲۰۰۷

مراسم چهلمین سالگرد درگذشت دکتر محمد مصدق بر سر مزار وی در روستای احمدآباد برگزار شد.
به گزارش خبرنگار سرویس تاریخ خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، ظهر روز دوشنبه جمعی از فعالان سیاسی با حضور در روستای احمدآباد و بر مزار مصدق با نثار گل یاد و خاطره‌ی او را گرامی داشتند.
در این مراسم که تعدادی از اهالی روستای احمدآباد نیز حضور داشتند دکتر محمود مصدق نوه‌ی مصدق ضمن گرامیداشت یاد پدربزرگش و تقدیر و تشکر از کسانی که در برپایی این مراسم تلاش کرده‌اند، گفت: کارهای رسیدگی به بنای داخل ساختمان تمام شده است. خارج ساختمان نیاز به ترمیم دارد که در دست اقدام است. البته با کمک دوستانی که از هیچ اقدامی فروگذار نکرده‌اند، ادامه‌ی بازسازی نیز تا اول تابستان به پایان خواهد رسید.
وی همچنین اعلام کرد که حسابی برای کمک به بازسازی باغچه‌ی احمد آباد باز شده است.
در ادامه این مراسم مهندس شاه‌ویسی با یادآوری اینکه ۱۵۰ سال از نهضت قانون‌خواهی و یکصد سال از مشروطه‌خواهی می‌گذرد، اظهارداشت: ملت همچنان چشم‌انتظاراجرای قانون به دور از تبعیض در جامعه‌ی مدنیست.
وی در ادامه با اشاره به شرایط سیاسی و اجتماعی ایران در دوره‌ی قاجاریه، گفت: ضعف و نبود اراده‌ی افراد در آن دوره از وجوه ثانوی افراد شده بود، آنها در پاسخ به نیاز اصلاحات می‌گفتند ما چه‌کاره‌ایم که مشروطه‌ی ایرانی پاسخی به همه‌ی این ضعف‌ها و نیازها بود.
شاه‌ویسی در ادامه با یادآوری مبارزات مردم ایران در دوران مشروطه‌خواهی، اظهار داشت: آزادی‌خواهان مشروطه آوردند تا استبداد نباشد، از بزرگ‌ترین دستاوردهای مشروطه‌خواهی پرورش بزرگانی چون مصدق، دهخدا، مدرس، فاطمی و شاعرانی چون بهار، نیما و ... بوده است.
وی در ادامه با طرح این پرسش که مصدق به راستی که بود؟ تصریح کرد: درباره‌ی وجوه شخصیتی و سیاسی مصدق سخن بسیار رفته است. امروز بر آنم که از زاویه‌ی دیگری به این پیرمرد احمدآبادی که کمر ابرقدرت‌ها را شکست، نوری هر چند کوچک بتابانم. مصدق با الهام از مشروطیت و اهداف آن پای به میدان مبارزه‌ای نابرابر در صحنه‌ی سیاسی ایران و جهان گذاشت.
شاه‌ویسی با نقبی به فضای مجلس در زمان نخست‌وزیری رزم‌آرا، گفت: مصدق در آن مجلس خطاب به رزم‌آرا جمله‌ای دارد که گویی برآیند تمامی خواسته‌ها و آمال مشروطه‌خواهان راستین بود که صد سال است در فضای سیاسی ایران از مشروطیت تا امروز پژواک دارد. او گفت "اگر از راه آزادی و دموکراسی نتوانیم کاری کنیم از طریق اختناق، زور و قلدری برای مردم نمی‌توانیم کاری انجام دهیم». رزم‌آرا در جوابی عوام‌فریبانه می‌گوید "این حرف‌ها که شما می‌گویید برای شب مردم شام نمی‌شود"، مصدق پاسخ می‌دهد "برای همه‌ی عصرها و نسل‌ها که حکومت زور و قلدری ممکن است یک شب یا حتی چند سال به مردم نان بدهد ولی تا خود مردم نتوانند در امور اجتماعی دخالت کنند هیچ گاه صاحب نان نمی‌شوند و باید همیشه سر بی‌شام زمین بگذارند".
وی ادامه داد: مصدق ذخیره‌ی عظیم اخلاق سیاسی است. ماجرای مصدق برای ملت ایران نه صرفا یک حدیث تاریخی که سرودی تاریخی است. بزرگداشت مصدق بزرگداشت مردم‌سالاری است. مصدق با ملی کردن صنعت نفت و بیرون راندن عوامل تحقیر مردم غرور ملی و خودباوری را به ملت ایران بازگرداند.
شاه‌ویسی اضافه کرد: جامعه‌ای که تاریخ و پیشینه‌ی تاریخی‌اش دستخوش تحقیر شود و برخی بر بی‌ارزش جلوه دادن غرور ملی پای فشارند و نسبت به نمادها و اسطوره‌هایش کم‌توجهی شود، به بی‌هویتی سوق داده می‌شود. مدیران چنین جوامعی با رفتارشان فراهم‌کنندگان و بسترسازان نفوذ بیگانه خواهند بود.
وی هم‌چنین تاکید کرد: باید به بستر فرهنگی - تاریخی مشترک که کثرت‌گرایی است، روی آوریم؛ کثرت‌گرایی فرهنگی – قومی توام با مردم‌سالاری، در این صورت حس مشارکت را در مردم زنده می‌کنیم. یگانگی در سایه‌ی همدردی و برابری حضور به دست می‌آید.

درادامه‌ی این مراسم مهندس عزت‌الله سحابی، با یادآوری اینکه پس از مجلس هجدهم مصدق به سوسیال دموکراسی گرایش پیدا کرد، گفت: انتخابات مجلس هفدهم دراوج محبوبیت جبهه‌ی ملی و زمانی که مصدق توانسته بود در شورای امنیت سازمان ملل موفق شود، برگزار شده بود.
وی ادامه داد: پس از این شرایط در خرداد ٣۱ که این مجلس افتتاح شد مشاهده شد که اولا نماینده‌ها تکمیل نشده‌اند و فقط ۹۶ نفر از ۱٣۰ نماینده مشخص شده بودند و انتخابات بقیه‌ی شهرها مشکل داشت. ریاست مجلس نیز به عهده‌ی امامی گذاشته شد، روحانی‌ای که حقوق اساسی تدریس می‌کرد و از مدافعان شاه بود. او با ۵۲ رای از شهر مهاباد سنی‌نشین انتخاب شده بود.
سحابی افزود: اکثریت این مجلس به این شکل بالا آمده بودند. مصدق این حقیقت را کشف کرد. او به این تحلیل رسید که اگر در کشوری که نام دموکراسی و مشروطیت بر آن نهاده‌اند و تفکیک قوا صورت گرفته است، حتی نباید قوه‌ی مجریه در انتخابات خللی ایجاد کند. او متوجه شد نمایندگان مجلس در آن زمان نمایندگان واقعی مردم نیستند. در جامعه قدرت‌های مخفی و علنی وجود دارد که الزاما از مجرای قوه‌ی مجریه عمل نمی‌کنند.
وی اضافه کرد: ارتش در تمامی استان‌های مرزی کشور نمایندگانی را که خود می‌خواست به مجلس تحمیل کرد. ماهیت مجلس هفدهم مشخص بود. مصدق باید به طریقی راه به متن و توده‌ی مردم باز می‌کرد. پس از حوادث سی تیر شرط اول او این بود که ارتش زیر نظر او اداره شود. او پس از بازگشت به سیاست سوسیال دموکراسی را انتخاب کرد؛ چرا که فکر می‌کرد با این سیاست است که می‌توان به توده‌ی مردم بازگشت.
سحابی در ادامه با اشاره به طرح‌هایی که مصدق در آن دوران ارایه داده بود، گفت: مصدق به کشاورزی نظر داشت و می‌خواست با توجه به توده‌ی زحمت‌کش به سمت صنعتی شدن برود. از شعارهای مشروطیت استقلال، آزادی و عدالت بود، اما استقلال بدون حذف شرکت نفت و پایگاه انگلیس ممکن نبود.
وی در ادامه ابراز عقیده کرد: یکی از شخصیت‌ها برای دفاع از پدر مرحوم خود در مجامع مختلف تزی را مطرح می‌کند که حتی یک نفر هم آن را نپذیرفته است. ایشان مدعی است ۲٨ مرداد کودتا نبود، انتقال قدرت بوده است. در جواب باید گفت اگر اسناد و کتاب‌ها را ببینیم تردیدی نیست که در آن دوره کودتا اتفاق افتاده است. خود سازمان سیا مدعی است که کودتا در ایران رخ داد. خاطرات رزولت هم بر آن صحه می‌گذارد.
سحابی در پاسخ به کسانی که مصدق را دیکتاتور می‌خواندند نیز اظهارداشت: مصدق با کسب اختیارات قانونگذاری از مجلس سعی داشت در راستای دفاع از حقوق مردم گام بردارد. مجلس هفدهم نماینده‌ی مردم نبود حتی تعدادی از افرادی که قبلا با هم رفاقت داشتند و در مجلس هفدهم بودند در خیانت به او بسیار افراط کردند. مصدق به خاطر دفاع از حقوق مردم ایران نمی‌توانست با این مجلس همکاری کند.
وی تاکید کرد: مصدق در دوره‌ای که ایران در محاصره‌ی اقتصادی بود و درآمد نفت قطع شده بود توانست بودجه را به گونه‌ای ارایه دهد که سال ۱٣٣۲ بودجه با تعادل تنظیم شد.
سحابی ادامه داد: پس از پایان سال ۱٣٣۱ سال ٣۲ از آغاز با توطئه آغاز شد که سرانجام مصدق بحث رفراندوم را مطرح کرد.
وی تصریح کرد: چالش‌هایی که در خصوص مصدق مطرح می‌شود پوچ است و با واقعیت‌ها سازگاری ندارد. مصدق رهبری نمونه بود. در مقابل مردم خاضع بود اما در برابر زورگویان کوتاه نمی‌آمد.

در این مراسم شخصیت‌هایی چون ابراهیم یزدی، احمد صدر حاج‌سیدجوادی، محمد بسته‌نگار، محمد توسلی و ... حضور داشتند.
در پایان اشعاری از حمید مصدق و همچنین سرود «ای ایران» از سوی حاضران قرائت شد.