• چین برای برآوردن نیاز های انرژی زایش و تقلیل گاز کربنیک در محیط زیست به سوی ساخت تاسیسات مدرن و تمیزی چون رآکتور های اتانول در نزذیکی پکن روی آورده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
سه‌شنبه  ۱۴ فروردين ۱٣٨۶ -  ٣ آوريل ۲۰۰۷

کنفرانس زیست محیطی سران گ ٨

زیگمار گابریل وزیر محیط زیست آلمان از حزب سوسیال دمکرات (اس پ د) آنطور که پیداست از این مناسبات آگاه است. زیرا که وی در کنفرانس وزرای محیط زیست گ ٨ به همکاران خود از کشور های مهم دیگر می گوید: "ما می توانیم موانع مذاکرات بین المللی را از میان برداریم و بجای اینکه بر ضد هم موضع بگیریم با یکدیگر صحبت کنیم".
بله بنظر می رسد برای بسیاری از روزنامه نگاران یک نگاه ساده به متن قراردادهای بین المللی محیط زیست انداختن توقع بیجائی است. آنها اعتراض دارند که چرا چین پروتوکل کویوتا را امضا نکرده است: قرارداد بین المللی زیست محیطی که دولت های صنعتی را موظف می سازد تا سال ۲۰۱۲ گاز های گل خانه ای را که منتشر می کنند کمی تقلیل دهند.
برای مثال فرانک بسیرسکه دبیر کل اتحادیه کارگری آلمان (وردی) این افسانه را بارها در نامه های سرگشاده خود به دولت آلمان مطرح نموده است. دولتی که وی با آنان برای منافع کنسرن های انرژی آلمانی حرکت می کند. در ابتدا زمزمه های ضدچینی از ردیف سوسیال دمکرات ها به گوش می رسید اما بعد از اینکه نخست وزیر آلمان انگلا مرکلر در کنفرانس سران اتحادیه اروپا در اوائل مارس امسال خود را بعنوان کسی که برای محیط زیست مبارزه می کند معرفی نمود و بحث های داغ ارائه کرد، در این زمان بود که کورت بوده ویگ از کمیسیون اتحادیه اروپا در مجلس آلمان اعلام نمود که: "حال می توان همچنین کشورهائی چون آمریکا و یا چین را فراخواند و به آنها گفت که باید پروتوکل کویوتو به اجرا در آید".
تا کنون ۱۷۰ کشور پروتوکل کویوتا را امضا نموده اند. از جمله کشورهائی که از تائید این قرار داد سرباز زده اند میتوان ازکشور کاندید عضویت اتحادیه اروپا یعنی ترکیه و یا کشور استرالیا، قزافستان و یا آمریکا نام برد.
چین اوت ۲۰۰۲ یعنی سه ماه بعد از اینکه اتحادیه اروپا و ۱۵ کشور قدیمی عضوش در آمریکا در شهر نیویورک این پروتکل را تنظیم نمودند آنرا مورد تائید قرار داد. اما با این وجود اروپائی ها چهار سال و نیم در اقدام تاخیر نمودند که این خود بیانگر عدم جدی بودن تصمیمات آنهاست. بسیاری از کشورهای در حال توسعه چون آرژانتین، پاراگوئه، اوگاندا، ازبکستان و یا گوئینیا این پروتکل را دو سال قبل از اتحادیه اروپا امضا کردند. دولت های جزایر کوچکی چون تاوالو، آنتیگوآ و باربودا جزء اولین کسانی هستند که نه تنها این پروتوکل را امضا کردند بلکه آنرا برسمیت شمردند.
کشورهائی چون هندوستان، برزیل و آفریقای جنوبی بمانند چین رای گیری در پارلمانشان را به بعد از تصمیم گیری اتحادیه اروپا محول نمودند و در ابتدا در سال ۲۰۰۲ کمی بعد از امضای اروپائی ها این قرار داد را مورد تائید قرار دادند.
در هر حال پیمان کویوتو تنها کشورهای صنعتی را موظف می سازد که انتشار گازهای گل خانه ای را تقلیل بخشند و آنهم تنها به یک دلیل ساده: اینکه گاز سرانه منتشر شده آنها خیلی بالاتر از آن کشورهای در حال توسعه ای است که خود صاحب ذخایر نفتی می باشند. گذشته از این نکته آنها همچنین برای بخش بزرگی از بالارفتن گازهای گل خانه ای کنونی در جومسئول می باشند و در نهایت بدلیل بالا بودن موقعییت علمی شان و بالا بودن ساختارهای پیشرفته تحقیقاتی شان از ابزار علمی و امکانات تکنیکی کافی برخوردارند تا بدان وسیله بتوانند اقداماتی انجام دهند که توسط آن بتوانند در آینده اقتصاد فسیلی را کنار بگذارند.

اقدامات شدید

چین در باره اقداماتی برای کناره گرفتن از اقتصاد فسیلی اعلام آمادگی نموده است. در این فاصله در این کشور سالانه بیشتر از تمامی کشورهای جهان مهندسین و دانشمندان علوم طبیعی از دانشگاه ها فارع التحصیل می گردند. به این جمع دانشجویان چینی که در آمریکا تحصیل می کنند اضافه می شوند. زیرا که در بخش علوم طبیعی دانشگاه های آمریکا نیمی از دانشجویان خارجی هستند که از این نیمی اکثریت هندی و چینی هستند. در چین در حال حاضر تلاش هائی برای جایگزین نمودن انرژی های بدیل در حال انجامند. زیرا که چین بدون شک مشکلات جدی زیست محیطی دارد. در آخرین گنگره عمومی چین که همین اخیرا برگزار شد این مسئله به وضوح مطرح گردیده و درباره آن تصمیم گیری شد.
در یکی از تحقیقات سازمان بهداشت جهانی (و ها او) در سال ۱۹۹٨ آمده است که از ۱۰ شهر جهان که کثیف ترین و آلوده ترین هوا را داراست ۷ شهر آن در متروپل های چینی قرار دارند. طبق همین گزارش از پان و سو در چین چندین صدهزار انسان سالانه در نتیجه پیامدهای این هوای مسموم و آب آلوده به سموم مختلف جان خود را از دست می دهند و همانطور که تجربه کشورهای صنعتی نشان می دهد تاکنون باران های اسیدی در جنگل ها و مزارع میوه خسارات زیان باری را برای سلامتی انسان و طبیعت و کلا محیط زیست به وجود آورده است. طبق گزارش پان و سو در حدود ۴۰% مناطق چین از این باران ها آسیب دیده اند. همچنین بسیاری از کشورهای همسایه چین چون کره و ژاپن از پیامد این آسیب ها بی نصیب نبوده اند. هزینه پیامدهای کثیفی آب و هوا طبق تخمین این دو محقق سالانه در حدود ۱۰ها میلیارد ارو می باشد.
در سال های ۹۰ تلاش می شد مشکلات در خود مناطق آسیب دیده حل شوند. اما موضوع اینجاست که متروپل های بزرگ مسئولیت اصلی این آسیب های زیست محیطی در شهرهای کوچک و دهکده ها را به گردن دارند. مرغوبیت هوا در شهرهای بزرگ به طور واقعی با طرح های مختلف می تواند بهبود یابد اما مشکل شهرهای کوچک و روستاها با این سیاست هیچ تغییری نخواهد نمود. در هر حال روز بروز گازکربنیک هوا و بدنبال آن گازهای گل خانه ای چه در اروپا و آمریکا و چه در چین و سایر نقاط جهان در حال افزایش اند و اگر برای آن چاره ای اندیشیده نشود نسل های آینده مشکلات فاجعه باری خواهند داشت.
از این رو در سال ۲۰۰۰ پیشنهاد شد که در چین جریمه نقدی برای مسببین باران های اسیدی گذاشته شود و چیزی در حدود هر کیلوگرم تولید گازکربنیک ۲ ارو پرداخته شود. جدیدا مقرراتی برای ساخت رآکتورهای ذغال سنگ وضع شده است که با آن می شد از سال های ٨۰ به بعد مثلا در اروپای غربی هم از تولید این گازها توسط فیلترهای قوی جلوگیری نمود. اما مسئله در اینجا با یک اشکال اساسی روبروست به این صورت که: این گازها که در فیلترهای رآکتورها جمع می شوند بعد از چند هفته از فیلتر جدا شده و به هوا وارد می شوند. بر خلاف گاز کربنیک، متان و گازهای گل خانه ای دیگر مدت زمان طولانی در جو باقی نمی مانند. جمع شدن و تولید همواره این گازها و گاز کربنیک در هوا ابرهای سیاهی را تشکیل می دهند که جلوی آفتاب را می گیرند و گرمای اشعه خورشید را درست به مانند آینه ای به زمین انعکاس داده و مجددا به جو بالای ابرها برمی گردانند (در اثر این خاصیت آینه ای گرما بیشتر به زمین می رسد به همین دلیل می گویند زمین در حال گرم شدن است). طبق گزارش اخیر کمیسیون محیط زیست سازمان ملل متحد وجود این گاز های گل خانه ای موجود در جو نیمی از خنکی کره زمین را می گیرند.
ما کای مسئول کمیسیون توسعه ملی و اصلاحات چین که تنها مرکز برنامه ریزی دولت چین است در ۱٨ مارس در پکن می گوید که در حال حاضر ۱۵% نیاز انرژی جهان و هم چنین ۵،۵ درصد توانائی اقتصادی جهان را چین دارد. از این رو هم طبیعی است که این کشور بدنبال راه هائی باشد که بتواند نیاز های انرژی اش را تامین نماید.
رهبریت پکن برای فاصله زمانی ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۰ برنامه ریزی هائی نموده است تا بدین وسیله ۲۰% نیازهای انرژی خود را تامین نماید. در این کشور با وجود رشد بالای اقتصادی همواره مصرف گرائی انرژی همچنان بالا است اما نه مثل گذشته. جدیدترین آمار نشان می دهند که در سال ۲۰۰۶ مصرف انرژی نسبت به سال های قبل متعادل تر رشد نموده است. هم اکنون در چین اقدامات جدی برای حل این مشکل آغاز گشته اند. تا سال ۲۰۱۰ قرار است که تمامی رآکتورهای قدیمی و کوچک ذغال سنگ کنار گذاشته شوند. این رآکتور ها در مجموع ظرفیت ۵۰ گیگا واتی دارند که با ظرفیت ۱۰۰ رآکتور بزرگ همسانی می کنند. افزون بر این برنامه ریزی شده است تا تاسیسات کهنه فولاد سازی و ذوب آهن هم که احتیاج به مصرف بالای سوخت انرژی دارند بسته شوند. در نهایت اقدامات بیشماری برای پائین آوردن هزینه ها و جلوگیری از تولید گازهای سمی و بدست آوردن انرژی های بدیل در دست انجام است.
محیط زیست و محافظت از آب و هوا خود را در برنامه مدرن شدن صنایع چینی بیان می کند و از این طریق به اقتصاد این کشور هم کمک فراوان می شود. البته اجرای این برنامه به ضرر منافع صاحبان این رآکتور هاست که در سال های اخیر کنترل مرکزی را در اختیار داشته اند حال باید دید که آیا دولت پکن قادر خواهد بود این برنامه هایش را به اجرا بگذارد یا نه.
هم اکنون طرح انرژی های نوآور و بدیل در لیست کارهای دولت پکن قرار دارد. اوائل سال ۲۰۰۷ وزیر صنایع دولت چین اعلام نمود که تا سال ۲۰۱۰ در حدود ۴،۵ میلیارد اورو در ساختمان انرژی بادی سرمایه گذاری می نمایند. بخصوص در داخل مغولستان یعنی جائی که شرایط خاص وجود دارد پارک های بزرگ بادی برقرار شده اند. در ماه فوریه امسال در ابتدا وستاز رهبر دانمارکی بازار جهانی قرارداد بزرگی را برای تاسیس تاسیسات بادی به چین پیشنهاد نمود. البته توسعه این صنعت هنوز در آغاز خود بسر می برد: در سال ۲۰۰۶ در این کشور تاسیسات بادی به قدرت ۱۰۰۰ مگاوات بنا گردید که در واقع جای یک تاسیسات بزرگ ذغال سنگ را پر می کند. شانس تاسیس این انرژی بدیل خوب است و کارها با سرعتی مناسب پیش می روند. دولت چین می خواهد برای ۱۵ سال آینده سالانه در حدود ۱۰ میلیارد ارو برای انرژی های نوآور و بدیل سرمایه گذاری کند. بنابراین چین تا سال ۲۰۲۰ قادر خواهد بود ۱۰% دیگر مصرف انرژی اش را این چنین تامین نماید. اما با توجه به این که نیاز به انرژی روز به روز بالا تر می رود و همچنین با توجه به مشکلات جدی محیط زیستی که چین با آن درگیر است، اقدامات تاکنونی هنوز کافی نبوده و هرچه بیشتر این کشور و کشورهای دیگر جهان باید وظیفه جایگزین نمودن انرژی های بدیل (بادی، خورشیدی و...) را در دستور روز خود قرار دهند.