• کارگران ِ زحمتکش پروژه ای در شرایط سخت گرمای بالای ۵۰ درجهء سانتیگراد، توفان ِشن یا سرمای کشنده زیر صفر بدون هرگونه امکانات ابتدایی بهداشتی، رفاهی و ارتباطی در بیابانهای مناطق تبعیدی مانند عسلویه، خانگیران، بندرعباس، کنگان، لامرد، ماهشهر و اهواز، هفته ها بدوراز زن و بچه و بستگان ِ خود، با کار فشرده و دشوار این پروژه های میلیاردی را به بهره برداری و سود دهی میرسانند ولی خود ازکمترین و ساده ترین حقوق انسانی و کاری بی بهره اند ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۱٨ فروردين ۱٣٨۶ -  ۷ آوريل ۲۰۰۷

اقتصاد درمانده و بیمار جمهوری اسلامی، وابستگی به درآمد نفت را همچنان حفظ نموده است لذا پروژه های سرمایه ای در وزارت نفت نقش حساسی دارند و بودجه های سنگینی به آنها تخصیص داده میشود تا با اجرای این پروژه ها مانند احداث چاههای نفتی، گازی یا احداث خطوط لوله جدید به حجم تولید نفت و گاز بیشتر و در نتیجه درآمد بیشتر دست یابند. وظیفهء اداره‍ی قراردادها و مهندسی پروژه ها در شرکت نفت به مناقصه گذاردن پیمانها می باشد. پس از بررسی پیشنهادات، پیمانکاری که کمترین قیمت را اعلام نموده برنده و اجرای قرارداد را بعهده می گیرد.
برخی مدیران سابق شرکت نفت با آگاهی از سود هنگفت پروژه های بزرگ، شرکتهای پیمانکاری تاسیس می کنند یا در آن شراکت می کنند. یکی از این شرکتهای بزرگ بنام "او وان" که آقازاده (وزیر سابق نفت) و دکتر قدیری (مدیر مناطق جنوب و نیز نفت مرکزی) مدیریت آنرا بعهده داشته و فقط پروژه های بسیار کلان را با روشهایی خاص می گیرند. همچنین سه تن از مدیران ارشد شرکت گاز، شرکت گسترش صنایع نفت را بوجود آورده تا پروژه های پرسود را تصاحب کنند.
ارگانهایی مانند سپاه پاسداران هم بی نصیب نماندند و با مدیریت سرهنگ های سپاه شرکت راه انداخته و البته ملزم به اجرای قوانین مناقصه در شرکت نفت نیستند، اینها در گرفتن این پروژه ها خودمختاری کامل دارند.
اغلب، پیمانکاران بزرگ برای راحتی و سود بیشتر، قرارداد را به چندین بخش مانند مکانیک و ساختمان تقسیم و به پیمانکاران خرد یا به اصطلاح دست دوم با مبالغی بسیار کمتر حتی گاهی کمتر از نصف قیمت واقعی تعیین شده تحویل میدهند. همچنین امکان دارد یک پروژه نفتی بصورت واسطه ای چندین دست بین پیمانکاران بگردد تا بدست عامل اجرای کار برسد که کارگران را جهت راه اندازی پروژه به استخدام در می آورد و برای اینکه از سود بیشتری برخوردار شود به بهره کشی از حقوق کارگران به شیوه های مختلف می پردازد. در ادامه برخی از این روشها شرح داده میشوند:
پیمانکار ِاصلی مســـولیت پرداخت لیست بیمه را دارد ولی معمولا آمار واقعی را در لیست بیمه وارد نمی کند. پیمانکار دست دوم وظیفه ای در برابر حق بیمه کارگران ندارد و اهمیتی نمی دهد. اگر کارگری که حق ِ بیمه ندارد در حین ِ کار دچار حادثه و یا حتی کشته شود خسارتی به خانوادهء وی داده نمی شود. بطور مثال در هنگام احداث چاه شمارهء ۱۰تابناک واقع در لامرد کارگر نگهبان شب بعلت گاز گرفتگی در محل کار فوت کرد و بدلیل اینکه نام وی در لیست بیمه وارد نشده بود هیچگونه هزینه ای به خانواده اش پرداخت نگردید. این نهایت بی عدالتی است که در جمهوری اسلامی، بیشرمانه رواج دارد.
اکثر پروژه های نفتی در بیابانها و مناطق دور افتاده اجرا میشوند لذا کارگران دور از خانواده هایشان در بیابانها، در چادر یا کانتینرهای خالی ویژهء حمل وسایل بسر می برند. این کمپ های کارگری فاقد امکانات بهداشتی اولیه مورد نیاز مانند آب آشامیدنی، حمام، وسایل سرد یا گرم کننده می باشند. در ضمن علیرغم اینکه پیمانکار موظف است یک وعده غذای گرم، لباس کار و ایمنی برای کارگر فراهم کند اما عموما از این وظایف سرباز میزند و در برابر خواست های ابتدایی کارگران می گوید: "پروژه حیاتی است. باید سریعا تحویل داده شود و مسأله آبروی وزارت نفت درمیان است".
اگر کارگر اصرار ورزد به راحتی اخراج میگردد و از خیل بیکاران، کارگر ِ دیگری جایگزین وی میگردد.
ساعت کار از زمان طلوع تا غروب خورشید یعنی تمام روز است. کارگران معمولا سه هفته کار و یکهفته استراحت دارند در حالیکه استاندارد دو هفته کار و یک هفته استراحت می باشد. هزینهء رفت و آمد از محل پروژه به محل ِ زندگی کارگر بعهدهء پیمانکار است که با پرداخت هزینهء ناچیزی بجای هزینهء کامل آنهم به کسانی که اعتراض می کنند بسنده می کنند.
عیدی و عایله مندی به روشهای گوناگون پایمال می شوند مثلا پیمانکاران پیش از عید نوروز تعداد زیادی از کارگران را اخراج می کنند و به آنها اعلام می کنند: "پروژه فعال نیست بعد از عید تماس بگیرید هر وقت نیرو لازم داشتیم به سر ِ کار برگردید". از عایله مندی هم که ابدا خبری نیست.
میزان دستمزد دریافتی و زمان پرداخت آن معیار مشخصی ندارد. حداقل دستمزد را برای کارگران در نظر می گیرند و به آنان وعده اضافه حقوق، بعد از چند ماه که از کار آنها راضی بودند را می دهند. همین حقوق ناعادلانه را بسیار دیر بعد از سه یا چهار ماه با درگیری می پردازند و در پی درخواست مکرر کارگر فقط مبلغ ناچیزی به او مساعده میدهند.
این در حالی است که کارفرما هر ماه با نوشتن صورت وضعیت و پیشرفت فیزیکی کار از شرکت نفت پول دریافت می کند ولی از پرداخت دستمزد کارگران سرباز می زند.
گاهی به دلیل اعتراض به تعویق پرداخت دستمزد کارگران، بین نمایندگان کارگران و کارفرما درگیری پیش می آید و بعد ازدرگیری نه تنها حقوق کارگران پرداخت نمی شود بلکه با تهدید و ارعاب ِنماینده‍ی آنان به زندان، کارگران ِ دیگر را وادار به عقب نشینی میکنند تا از اعتراض دست بردارند مانند پروژه احداث چاههای گازی لامرد توسط شرکت گل مکان درسال ٨٣ و یا پروژه احداث خطوط لوله گازی در منطقه تابناک توسط شرکت زیراساس در سال ٨۲.
کارگران از وجود هرگونه سندیکایی که درد و رنج کار آنان را دریابد و از پایه ای ترین حقوق کاری آنان حمایت کند محرومند و هیچ مرجعی برای اعتراض و شکایت ندارند. هرهنگام که کارفرما اراده کند و یا حداکثر در اتمام پروژه از کار بیکار میشوند و خدا میداند کی بتوانند دوباره کاری پیدا کنند!
همزمان با راه اندازی پروژه ها در کنار هر کمپ کارگری، دکه های سیگار فروشی سبز می شوند که مواد مخدر (تریاک، حشیش و هرویین) را میتوان بسیار ارزان، راحت و حتی نسیه از آنها تهیه کرد. پیمانکاران با این دکه ها ارتباط مالی دارند و توسط پیمانکاران حساب نسیه کارگران از دستمزد آنان کم و به دکه داران پرداخت میشود.
کار مداوم از صبح تاشب، شرایط تحقیرآمیز، رفتار غیرانسانی،درد وبی خبری از خانواده و فقدان هرگونه امکانات رفع خستگی، جسم و جان کارگران را فرسوده و آنان را به سوی فاجعه خانمانسوز اعتیاد می کشاند اما نقش کارفرمایان سوءاستفاده از این زخم جانکاه و وابسته کردن بیشتر این رنجدیدگان است.
نیروهای انتظامی محلی و پاسگاه ها در این مناطق محروم، بعلت فقر شدید زیر نفوذ پیمانکاران شرکت نفت هستند زیرا همزمان با شروع پروژه خدماتی مانند غذای مجانی وتعمیرات وسایط نقلیه قدیمی و از کار افتاده از سوی پیمانکاران به آنان ارایه میشود تا کارگری که با کارفرما درگیر می شود تنبیه و بازداشت گردد.
دست اندرکاران دولتی و نمایندگان مجلس در رشوه خواری و فساد مالی در پروژه های نفتی با یکدیگر رقابت می ورزند.
درحقیقت سودها ی کلان از پروژه های نفتی به جیب آنها سرازیر میشود بطور مثال چند تن از پیمانکاران نفتی با خرید یک واحد آپارتمان در خیابان میرداماد تهران برای یکی از نمایندگان مجلس از حمایت بیدریغ و نفوذ وی در پروژ ه ها بهره مند میشوند. در واقع اینگونه باج دهی که در بین تمام پیمانکاران بشدت مرسوم است از حقوق کارگران برداشت میشوند. نمونه دیگر شرکت جهانپارس است که در حدود هزار کارگر در پروژه های آن مشغول بکارند بمناسبت هایی مانند ماه رمضان و عید فطر در محل پروژه سفره های رنگین برای عوامل حاکمیت مانند فرماندهان انتظامی پاسگاهها، نیروهای سپاه پاسداران محلی و امام جمعه شهرهای نزدیک پروژه مانند پروژه سیامکان بین دیلم و گناوه برگزارمی کند و به آنها یک جلد قران نفیس مزین به سکه تمام بهار آزادی هدیه می دهد.
این در حالیست که کارگران ِ زحمتکش پروژه ای در شرایط سخت گرمای بالای ۵۰ درجهء سانتیگراد، توفان ِشن یا سرمای کشنده زیر صفر بدون هرگونه امکانات ابتدایی بهداشتی ،رفاهی وارتباطی دربیابانهای مناطق تبعیدی مانند عسلویه،خانگیران، بندرعباس، کنگان، لامرد، ماهشهر و اهواز، هفته ها بدوراز زن و بچه و بستگان ِ خود، با کار فشرده و دشوار این پروژه های میلیاردی را به بهره برداری و سود دهی میرسانند ولی خود ازکمترین و ساده ترین حقوق انسانی و کاری در حکومت اسلامی ِ به تزویر مدافع مستضعفان بی بهره اند.