• این پرسش به نظر ضروری می آید که پرسیده شود آیا با گسترش خشونت و درگیری میان عراقی ها، مقدمات یک جنگ میان شیعه ها و سنی های مسلمان در تمام منطقه خاورمیانه فراهم نمی شود؟ البته بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که جنگ در بغداد و نیز در بیروت از مدت ها قبل آغاز شده است ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
شنبه  ۵ خرداد ۱٣٨۶ -  ۲۶ می ۲۰۰۷

بعد از گذشت مدتی ازمرگ صدام حسین، بازهواداران دیکتاتور سابق عراق بر سر قبرش برای دعا کردن حاضر می شوند. قطعا" صدام حسین یک مستبد واقعی بوده است. اما درحین حال او یک مسلمان سنی همانند هوادارانی که برای او می گریند نیز محسوب می شود. در عراق سنی ها در اقلیت قرار دارند. آنها مدت های مدیدی در قدرت بودند. در واقع اساس قدرت در درون حزب بعث و ارتش عراق در انحصار آنان بود. شیعه ها با اینکه در عراق در اکثریت بودند اما بشدت توسط قدرت حاکم مورد سرکوب، تبعیض و تحقیر واقع می شدند. هرگونه اعتراض و شورشی نسبت به وضعیت ناهنجار خود در عراق با غضب و سرکوب وحشیانه حکومت وقت مواجه می شد.
در سال ۲۰۰٣، پس از سرنگونی دیکتاتور، امریکایی ها می خواستند در عراق "دمکراسی" برقرار کنند. حزب بحث از قدرت کنار گذاشته شد و شیعه ها از طریق یک اتحاد به حکومت رسیدند. در واقع برای سنی های مسلمان، عراق با اعدام صدام حسین در٣۰ دسامبر ۲۰۰۶، قانون کسانی را به اجرا درآورد که توانسته بودند به قدرت حکومتی وارد شوند. تصاویری که از اعدام صدام حسین در سطح جهان پخش شد نشانگر این بود که طرفداران مقتدا صدر در هنگام انداختن طناب دار برگردن صدام، او را مورد فحاشی قرار داده بودند. همه موارد فوق گویای این است که جدائی و فاصله بیش از پیش میان اقوام و مذاهب تشکیل دهنده کشور عراق افزایش می یابد و هر روزی که می گذرد، کشور بیشتر به سمت جنگ داخلی سمتگیری می کند.
این پرسش به نظر ضروری می آید که پرسیده شود آیا با گسترش خشونت و درگیری میان عراقی ها، مقدمات یک جنگ میان شیعه ها و سنی های مسلمان در تمام منطقه خاورمیانه فراهم نمی شود؟ البته بسیاری از تحلیل گران بر این باورند که جنگ در بغداد و نیز در بیروت از مدت ها قبل آغاز شده است. در بغداد اتحادی میان شیعه ها بوجود آمده که مورد حمایت تهران و دمشق می باشد. چند ماه پیش پادشاه اردن نسبت به خطری که برای اعراب سنی با محوریت شیعه که ایران و لبنان را از طریق عراق به هم متصل می کند، هشدار داده بود.
اگر جنگ داخلی در عراق را یک امر کور و متعصبانه تحلیل کنیم این سوال نسبت به آینده عراق مطرح خواهد شد- ملیتی که که توسط بریتانیا از فردای جنگ جهانی اول در منطقه ایجاد شد- آیا درحال حاضر رقابتی که در منطقه وجود دارد بیشتر برای تحت نفوذ درآوردن قدرت های حاضر درمنطقه است یا نه میان توده های مردم؟
ایده همبستگی میان شیعه یا سنی مرزهای دولت ها را تماما" ساده و آسان خواهد کرد.
قابل تاکید است که تمامی مسلمانان شیعه طرفدار حکومت ایران نیستند. اغلب حکومت های سلطنتی در منطقه خلیج فارس رهبر جمهوری اسلامی ایران آیت الله علی خامنه ای را قبول ندارند. اما محبوبیت توده ای حسن نصرالله رهبر حزب الله لبنان در میان اعراب سنی که گاه او را با جمال عبدالناصر مقایسه می کنند یک سری تحرکات رادیکالی را خارج از شکاف های مذهبی ایجاد می کند.
موضوعی که امروز در منطقه خاورمیانه برآمد کرده است درگیری میان دو منطق جاه طلبانه است. یکی مربوط به مواضع ایران است که می خواهد نقشی اساسی در منطقه داشته باشد و به همین خاطر در یک جبهه اعتراضی ضد غربی هم پیمان شده است. آن دیگری مربوط به مواضع کشورهای بزرگ عربی است که سنی مذهب و محافظه کار هستند که در راسشان عربستان سعودی قرار دارد که بر این اعتقاد است که توسط فعالین عربی وابسته به تهران مورد تهدید قرار دارد. در ضمن این قابل توجه و بسیار عجیب است که ملاهایی که در ایران در قدرت هستند به عنوان اصلی ترین نیرو از سیاست آمریکا در عراق، بیشترین بهره را برده اند. امریکایی ها با سرنگونی صدام حسین از قدرت، حکومت ایران را از شر اصلی ترین دشمن خود، راحت کردند. شاید مناسب باشد که توجه داده شود که همه رهبران احزاب شیعه که امروز در عراق به قدرت رسیده اند کمابیش در زمان صدام حسین در ایران، در تبعید بسر می بردند.

تردید عربستان سعودی نسبت به تجربه عراق

حکومت تهران سیاست خود را منحصر به تشکیل "محور شیعه" در منطقه و یا دفاع ازحقوق اقلیت شیعه در کشورهای عربی نکرده است. سخنرانی های رئیس جمهور حکومت اسلامی ایران محمود احمدی نژاد تماما" در خط فکری آیت الله خمینی پدر انقلاب اسلامی که قطعا" پان اسلامیست، بوده است، می باشد. حکومت ایران گاهی به تقویت شیعه ها در منطقه به عنوان مثال حمایت از حزب الله لبنان و گاهی به حمایت از سنی ها به عنوان نمونه حماس و جهاد اسلامی در فلسطین می پردازد. در واقع حکومت ایران همواره در دو عرصه سیاست خود را با هدف مشخص و بسیار پراگماتیک تبدیل شدن به قدرت اصلی در منطقه پیش می برد. مسلما" کشورهایی چون عربستان سعودی نسبت به بلند پروازی های جمهوری اسلامی بسیار احساس نگرانی پیدا می کنند. دیپلماسی منطقه ای یا اراده گرائی برای سیاست اتمی، سعودی ها را نسبت به تجزیه عراق بدگمان کرده است.
آیا رژیم عربستان سعودی آمادگی این را دارد که به دخالت علنی و آشکار برای حمایت از سنی های عراق در برابر گروهای شبه نظامی شیعه طرفدار ایران بپردازد؟ این سوالی است که در مقاله ای در روزنامه واشنگتن پست در تاریخ ۲۹ نوامبر ۲۰۰۶، توسط یکی از مشاوران پرنس "ترکی آل فیصل" سفیر عربستان در واشنگتن مطرح شد. از آن تاریخ نویسنده مقاله و پرنس بطور ناگهانی از سمت خود کنار گذاشته شدند. این واقعیت دارد که ما بندرت از بحث های درونی رژیم تاریک اندیش عربستان اطلاع می یابیم. اما گویا اینطور به نظر می آید که روسای قبایل عربستان با پسرعموهای همتای خود در عراق به همراه بعضی از روسای مذهبی، طرفدار یک سیاست حمایتی از سنی های عراق می باشند. این مطالبات در درون خانواده سلطنتی در عربستان بویژه در میان نسل جوانتر هواخواهانی پیدا کرده است! مطبوعات عربستان از مدت های بسیار پیش بطور آشکار هر چه بیشتر از "خطر ایران" حتا از "تهدیدات پرس" یا از "توطئه شیعه- کاتولیک" می نویسند. آنها به کنایه مطرح می کنند که از کمک های ایران و آمریکا این دولت بغداد است که بهره مند می شود.

توضیح نویسنده مقاله - در حدود ۱۵ درصد از مسلمانان جهان را شیعه ها تشکیل می دهند. آنها رقمی در حدود ۲۰۰ میلیون نفر را تشکیل می دهند. ایران تنها کشوری است که یک دولت شیعه بر سر قدرت است. آنها اکثریت بسیار بزرگی از جمعیت ۷۰ میلیونی ایران را تشکیل می دهند. در ادامه پاکستان با ٣٣ میلیون شیعه در ردیف دوم و هند با ٣۱ میلیون در ردیف سوم قرار دارند. اعراب شیعه رقمی در حدود ۱٨ درصد را تشکیل می دهند. آنها در عراق اکثریت را با رقمی بیش از ۶۰ درصد تشکیل می دهند. در بحرین ۷۰ درصد جمعیت مسلمان شیعه هستند. درلبنان شیعه ها یک اقلیت قوی را تشکیل می دهند. در یمن ۴۲ درصد، در کویت ۴۰ درصد و درعربستان، امارت عربی و قطر بیش از ۱۵ درصد جمعیت را دارا هستند.

منبع: Le Vif L’Express