• دکتر م. ع. فرزانه، نویسنده ای که سراپا آکنده از ذوق و شوق بود و تا آخرین نفس در راه تنویر افکارو مبارزه با جعل کنندگان تاریخ و زبان مردم آذربایجان با سلاح قلم و اسناد تلاش نمود. به سخنی استاد بار گران غرور ملی ملتی را به دوش می کشید. ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
چهارشنبه  ۲٨ دی ۱٣٨۴ -  ۱٨ ژانويه ۲۰۰۶

هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق
ثبت است بر جریده عالم دوام نشان ما(حافظ)
 
عزیزیه م اولو داغلار
چشمه لی سولو داغلار
بوردا بیر ایگیت ئولوب
گوی کیشنر بولوت آغلار
 
 با تاسف فراوان ، قلب تپنده استادی که کرسی زبانشناسی زبان ترکی مردم آذربایجان را  به پایمردی تنی چند  پیش میبرد، از حرکت باز ماند.نویسنده ای که سراپا آکنده از ذوق و شوق بود و تا آخرین نفس در راه تنویر افکارو مبارزه با جعل کنندگان تاریخ و زبان مردم آذربایجان با سلاح قلم و اسناد تلاش نمود. به سخنی  استاد بار گران غرور ملی ملتی را به دوش می کشید.
استاد دکتر فرزانه نماد راستین  فرهنگپروری و انسان شناسی در دوران طولانی فرهنگ ستیزی و دیکتاتوری رژیم پهلویها بود. استاد  آثاری از خود در زمینه زبان شناسی زبان ترکی مردم آذربایجان، فولکلور و نیز در بازگو کردن صفحات درخشان مبارزات آزادی خواهانه  ، هویت طلبانه و عدالت جویانه مردم ایران به یادگار گذاشته که در نوع خود بی نظیر است؛ آثاری که ماندگار بوده و همچون اسناد آکادمیک و علمی مورد استفاده نسلهای بعدی قرار خواهد گرفت.
اما  ارزش کارهای دکتر فرزانه، این فرزند خلف ستارخانها و صفرخانها، در این نهفته است که استاد زمانی که رژیم منحوس پهلوی جشن کتابسوزان به راه مینداخت و آثار خلاقه نویسندگان ترکی زبان مردم ایران را خاکستر میکرد، همراه برخی از اساتید دیگر زبان بر گشود و علیرغم فشارها و تبعیدها همچنان زبان گویای ملتی تحت ستم قرار گرفت.ّ کتاب" بایاتی ها" یا دو بیتی های فولکلوریک مردم آذربایجان،  از جمله آثار ماندگاری است که سالهاست  در کمره های سبلان و سهند ورد زبان کوهنوردان بوده  و در سینه زنان و مردان این سرزمین زنده خواهد ماند.
عزیزیم سیز قالاسیز،
شهر اولماز قالاسیز،
منده گئتمه لی اولسام،
سیز ساغلیقلا قالاسیز.
 
شخصیت انسانی و والای استاد فرزانه داستان دیگری است که نزدیکانش را همواره مبهوت کرده است.  بارها مراسم بزرگداشت این استاد با حضور وی در جمع یارانش برگزار شده و قرب و منزلت علمی، ادبی ،اجتماعی وسیاسی او مورد تاکید قرار گرفته است. از جمله دکتر براهنی در چند گردهمایی از مقام علمی ایشان سخن رانده اند. در این جا مجال گفتگو در حق استاد زنده یاد از این بیش مقدور نیست. کتابشناسی آثار او و بررسی جایگاه استاد به موقع انجام خواهد شد.جای تاسف است که ا ستاد ناگزیر شد جلای وطن اختیار کند و در کمال ناباوری در غربت غریب جهان خود را عوض نماید. افسوس که رسانه های فارسی زبان در نشر و پخش آثار این استاد قدمی جلو نگذاشتند.  همین جا به تمام دوستداران فرهنگ و ادب مردم آذربایجان و نیز به تمام آزادیخواهان افول این ستاره درخشان آسمان هنر ایران را تسلیت می گویم. روانش شاد باد.
قیزیل گول اولمییایدی،
سارالیب سولمییایدی،
بیر آیریلیق بیر اولوم،
هئچ بیری اولمییایدی.