سیاسی دیدگاه ادبیات جهان - مقالات و خبرها بخش خبر آرشیو  
   

با دانشی زلال تر از آفتاب


اسماعیل خویی


• آیینه سپیده دمان،
در لحظه ی شکفتنِ خون،
                      با من گفت:
-" آنان که از کرانه ی آفاقم،
در جنگلی که تیر به ناچار از آفاقش می روید،
                                           سر زدند
                                                 مثلِ تو بودند. ...

اخبار روز: www.iran-chabar.de
دوشنبه  ۲٨ فروردين ۱٣۹۱ -  ۱۶ آوريل ۲۰۱۲



یادِ امیرپرویز جان پویان، مسعود جان احمدزاده، مصطفی جان شعاعیان و همه ی یاران به خون تپیده ی ایشان.


 
۱-حتا اگر چو توفان گویا باشی

از شش هزارسال تجربه وقتی می گویی،
چینِ هزارموج بر جبینِ تومی روید،
بی آن که دریا باشی.
از شش هزارسال تجربه در گنداب وقتی می گویی،
هرواژه در دهان تو غوکی می شود
کز کرمهای گندیدن،
                      آری،
                         تنها
از کرمهای گندیدن می گوید-
حتا اگر چوتوفان گویا باشی،
و پای تا سر آوا باشی.

برمن ببخشای ، ای عشق!
من
دیگر دلی به سینه ندارم.
دیگر به سینه
          من
جز مشت واری خون آلود
که می تپد به کینه ندارم.

تهران۱٣۴۹



۲- با آسیابِ این تاریخ


زیرا دروغ تنها در گفتار نیست؛
و ذاتِ باستانی ی انسان کردار است.

من
شاید که از تبار تاتارم:
خون دلم مباح،
             حُرمتِ بانوی نامم حلالتان باد:
                                              اما
من از شما دروغکرداران نیستم.

چنگیز نیز بود،
       می دانم؛
                اما، بی گمان ، حتا
چنگیز نیز دروغزن نبود:
او نیزهم
    آن بود
که می نمود-
چونان نهنگ پُرتپشِ این خشم
در خونِ من.

ای آسیاب تاریخی!
خونم حلالت باد،
                اما
گر خونِ من نبود؟
یا گر سکونِ من؟

باری،
پیوسته شَط ِخون و سکون بوده ست
که آسیابِ این تاریخ را می گردانده ست؛
آری،
پیوسته شَطِ خون و سکون بوده ست.
اما
این آسیاب دیگر فرسوده ست.
از من به یزدگرد بگویید:
سنگِ صبورِ زیرین دارد می ترکد.
تارُستنِ هزار فواره خون
                         دیگر
                              تنها
                              فریادی مانده ست.

سال ۱٣۴۹، تهران



٣- رفتن


- یعنی که ماهتاب نخواهد شکفت
جز از برای آن که به چشم اندازش بنشینم من؟ !
-یعنی که آفتاب نخواهد بود
جز از برای آن که ببینم من؟!
                            باری،
باز آن سپید گیسو را دیدم،
در برف،
             در سپیده،
                  که بی آفتاب بود.
می رفت و
       باز،
مثل همیشه، در شکنِ جویبارِ گیسویش
تنها پیامِ نقره ای ی آب بود:

از برگ
یک شاخه بیش فاصله نیست
تا مرگ.

سیزدهم بهمن۴۹، تهران



۴- در مرگ برگ


در برگهای پژمردن
تنها کتابِ فصل ورق می خورد.
اندوهِ مرگ نیست
در برگهای پژمردن.

با دانشی زلال تر از آفتاب
                     می سرایم اکنون،
بیهوده بود-
بیهوده؟
    آه ، نه!
          حتا دروغ بود
بسیارها که برگِ دلم
با نایی از تپیدن در هر باد
                         می سرود از مردن.

مرگِ حقیرِ برگ
پایانِ فصل های شکفتن نیست.
پایانِ فصل های شکفتن نیست
برگِ حقیرِ مرگ.

در من شکوه شوق و شهود است اکنون
که می سراید :
باغی که باد می بردش
سرشار تر
       دیگر بار
          می آید.

هنگامِ آن رسیده ست
که در ردایی از باران
                              برخیزم.
وبا سرود و سبزه بیامیزم.

بیست وچهارم اسفند۴۹، تهران



۵- در آینه


چندان دروغ در من راه برده بود
                                  که دیگر
آیینه ی سپیده دمان را نیز
باور نداشتم.
وین بود و بود... تا
آیینه ی سپیده دمان.
                آه،
آیینه سپیده دمان،
در لحظه ی شکفتنِ خون،
                      با من گفت:
-" آنان که از کرانه ی آفاقم،
در جنگلی که تیر به ناچار از آفاقش می روید،
                                           سر زدند
                                                 مثلِ تو بودند.
آنان که مثلِ آفاقم
در خونِ سرزدن شان
                         پرپر زدند
                                  مثلِ تو بودند.
آنان جوان و مثلِ تو بودند؛
                         اما
مثلِ تو تخته بندِ ترس نبودند..."

آیینه ی سپیده دمان آشفت.
آیینه ی سپیده دمان
شرمِ مرا
در آبهای خونین اش نهفت.

خرداد۵۰، تهران



۶- تا دشتهای همواری


بگذار
این زشت، این دروغِ مسلط،
ویرانی ی درونش را
                از رجز وسالوس آذین بندد.
باکت مباد و اندوهت،
                     یارا!
این دره های خار و
دیوارهای خارا
آنسوترک
با دشتهای هموار بودن،
و آبهای سرشار بودن،
و شاخه های پُربار بودن
                      می پیوندد.

آنسوترک
زیباتر از شکفتن و عریانتر از عیان،
                                    می بینم من
آن راست، آن مُسَّلمِ زیبا را
که در ردایی از سپیده دمان
                               می خندد.
شادا ،
شادا،
شادا
هنگامه ی شکستن و رستن...

بیست و نهم امرداد۱٣۵۰، تهران


 


اگر عضو یکی از شبکه‌های زیر هستید می‌توانید این مطلب را به شبکه‌ی خود ارسال کنید:

Facebook
    Delicious delicious     Twitter twitter     دنباله donbaleh     Google google     Yahoo yahoo     بالاترین balatarin


چاپ کن

نظرات (۱)

نظر شما

اصل مطلب

بازگشت به صفحه نخست